๑. คำที่ประวิสรรชนีย์

           - เกิดจากการกร่อนเสียง  เช่น  ฉันนั้น  - ฉะนั้น  หมากพร้าว  - มะพร้าว

           -  คำที่ออกเสียง อะ  เพื่อสะดวกในกสรออกเสียงให้ประวิสรรชนีย์ เช่น  สาระแน  สาละวน

          -  คำที่มาจากภาษาบาลี - สันสกฤต  ที่ภาษาบาลีใช้  ป  ภาษาสันสกฤตใช้  ปร  เมื่อใช้คำไทยมักประวิสรรชนีย์

          -  คำที่มาจากภาษาบาลี - สันสกฤต ถ้าพยางค์ท้ายออกเสียง  อะ  เมื่อใช้คำไทยให้ประวิสรรชนีย์ เช่น

            คณะ  จีระ  เถระ  ทักษะ  พละ  ธุระ รัตนะ  ศิลปะ

 ๒. คำที่ไม่ประวิสรรชนีย์

          -  คำที่เกิดจากการสมาสคำ  แม้ออกเสียงอะจะไม่ประวิสรรชนีย์ เช่น  กิจกรรม  จักรยาน  ธุรกิจ

          -  คำที่มาจากภาษาเขมร หากพยัญชนะต้นออกเสียง  อะ แต่ไม่เต็มเสียง  ไม่ประวิสรรชนีย์

             เช่น  ขจร  ขจัด  ฉกาจ  ถนน  ผกา

         -   คำไทยพยางค์เดียวใช้พยัญชนะตัวเดียว  แม้ออกเสียง  อะ  ก็ไม่ประวิสรรชนีย์  เช่น  ธ ณ

ที่มา  หนังสือภาษาไทย ม.๓ ปราณี  บุญชุ่ม