ดาหลังและอิเหนา

ผู้แต่ง                            เจ้าฟ้ากุณฑล ทรงนิพนธ์เรื่องดาหลัง

                                      เจ้าฟ้ามงกุฎทรงพระนิพนธ์เรื่องอิเหนา

                                      ทั้งสองพระองค์ประสูติแต่เจ้าฟ้าสังวาลย์ 

                                      จึงเป็นพระกนิษฐภคินีต่างกระมารดากับเจ้าฟ้าธรรมธิเบศร

ประวัติ                          เรื่องอิเหนาเดิมเป็นพงศาวดารชวา  อิเหนาเป็นวีรกษัตริย์ที่ได้รับยกย่องเป็น

                                     มหาราชพระองค์หนึ่ง      มีพระชนม์ชีพอยู่ราว พ.ศ. ๑๘๐๐  ต่อมาได้เล่าต่อ

                                     เติมเพิ่มอิทธิฤทธิ์ปาฏิหารย์ทำนองนิทาน และนำไปแต่งเป็นร้อยกรองสำหรับ

                                     เล่นหนังใหญ่

                                      บทละครทั้งสองชุดนี้ชำรุดเสียหายเมื่อครั้งเสียกรุงแก่พม่า  พระบาทสมเด็จ

                                      พระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราชโปรดเกล้าฯ ให้ชำระซ่อมแซมจนบริบูรณ์ 

                                       แต่จะตกแต่งซ่อมแซมขึ้นใหม่เพียงใด  ไม่มีหลักฐานแน่ชัด

                                      แต่พอสันนิษฐานได้ว่าอิเหนาของเจ้าฟ้ามงกุฏมีอยู่เพียงตอนสึกชี 

                                      ดังปรากฏข้อความในอิเหนาพระราชนิพนธ์รัชกาลที่ ๑ ว่า

                                               เถลิงจักรพรรดิพิมานอาสน์              ทรงพระราชนิพนธ์อักษรศรี

                                       ต่อเรื่องอิเหนาแต่สึกชี                              โดยคดีบริบูรณ์นิทานกาล

ที่มา : ประวัติวรรณคดีไทยสมัยสุโขทัยและอยุธยา ของเสนีย์ วิลาวรรณ