เค้าโครงมาจากวรรณกรรมอินเดีย  เรื่องนี้ศรีปราชญ์เคยแต่งไว้เป็นคำฉันท์

บางคนแต่งเป็นบทละครก็มี  แต่สูญหายไปเมื่อครั้งเสียกรุง

ผู้แต่ง                  พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช

ความมุ่งหมาย        เพื่อรักษาไว้มิให้สูญหาย

ลักษณะการแต่ง      กลอนบทละคร

เนื้อหาสาระ

         พระอิศวรทูลให้พระนารายณ์แบ่งภาคมาเป็นมนุษย์นามว่า  พระกฤษณะ

เพื่อปราบปรามท้าวกรุงพานพระยายักษ์  ซึ่งลอบชมนางสุจิตรามเหสีของพระอินทร์

นางสุจิตราคิดแค้นจึงขอพรพระอิศวรเกิดเป็นมนุษย์ชื่อนางอุษา  ต่อมาท้างกรุงพาน

ขอไปเลี้ยงเป็นธิดาบุญธรรม  วันหนึ่งพระอุณรุฑพระนัดดาของพระกฤษณะได้ประพาสป่า

เทวดาจึงอุ้มสมกับนางอุษา  พระเจ้ากรุงพานไปขอให้ท้าวกำพลนาคมาช่วย

แต่พระอุณรุฑปราบได้สำเร็จ  ตอนท้ายได้ช้างเผือกมา  และครองเมืองอย่างเป็นสุข

ที่มา  วรรณกรรมกรุงรัตนโกสินทร์ สมัยรัชกาลที่ ๑  ๒ ๓ . อุทัย  ไชยานนท์