ช่วงเวลาการแต่ง             ปีพ.ศ. ๒๓๘๓  - ๒๓๘๕

ผู้แต่ง                           สุนทรภู่

ความมุ่งหมาย                 แต่งเป็นหนังสือแบบเรียนสอนอ่าน

ลักษณะการแต่ง              กาพย์

เนื้อหาสาระ

         ไหว้ครู  บอกจุดหมายการแต่ง  เริ่มเรื่องพระไชยสุริยา  เจ้าเมืองสาวัตถีครองสมบัติบ้านเมืองสงบสุข

ต่อมาหลงเชื่อขุนนางมิชั่ว  จึงทำให้ข้าราชการน้อยใหญ่ประพฤติผิดกฎหมายประเพณี  บ้านเมืองระส่ำระสาย

ประชาชนเกิดความเดือดร้อน  เกิดน้ำท่วม  พระไชยสุริยาพาพระมเหสีหนีลงเรือไป  แต่น้ำพัดจนเรือล่ม

ทั้งสองพระองค์ขึ้นฝั่งหนีไปอยู่ในป่า  เกิดความเข้าใจชีวิตมากขึ้น  จึงมีศรัทธาบวชเป็นฤาษีในป่าอย่างสงบสุข

ที่มา  วรรณกรรมกรุงรัตนโกสินทร์ สมัยรัชกาลที่ ๑  ๒ ๓ . อุทัย  ไชยานนท์