เรียงความ แม่ผู้สร้างสังคมไทยให้ร่มเย็น

รางวัลชมเชยจาก ๔,๖๗๐ สำนวน    ในการประกวดเรียงความวันแม่แห่งชาติ ปี ๒๕๕๐

ของสภาสังคมสงเคราะห์แห่งประเทศไทย

________________________________________________________________________________

          สังคมไทยเป็นสังคมแห่งวัฒนธรรมและประเพณีที่มีความเป็นมาอันยาวนาน  ซึ่งสะท้อนให้เห็นถึง

วิถีชีวิต ความเป็นอยู่ของชนชาติไทยในอดีต  สังคมไทยนั้นแม้จะยังรักษาขนบธรรมเนียมประเพณีเก่าแก่

ไว้เป็นอย่างดี  แต่ก็เป็นสังคมที่เปิดกว้าง  มิได้ปิดกั้นนวัตกรรมและเทคโนโลยีสมัยใหม่แต่อย่างใด 

สิ่งสำคัญคือการดำรงชีวิตวิถีไทยให้ควบคู่กับสิ่งใหม่อย่างกลมกลืนที่สุด

          การที่ดินแดนขวานทองแห่งนี้ยังดำรงความเป็นไทยเอาไว้ได้ดังเช่นทุกวันนี้  นั่นเป็นเพราะเรา

มีเสาหลักของแผ่นดิน  ผู้ทรงเป็นแบบอย่างที่น่าศรัทธาทั้งสองพระองค์  นับเป็นเวลาหลายทศวรรษ

แล้วที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯและสมเด็จพระนางเจ้าฯพระบรมราชินีนาถ  ทรงพระราชทาน

พระกรุณาต่อปวงชนชาวไทยอย่างเสมอภาค  ไม่ว่าจะอยู่ถิ่นฐานไหน  ทุรกันดารเพียงใด  นับตั้งแต่

จำความได้  ภาพที่ฉันเห็นจนเจนตาคือ  การที่สมเด็จพระนางเจ้าฯพระบรมราชินีนาถจะทรง

ตามเสด็จพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว  เพื่อปฏิบัติพระราชภารกิจนานัปการโดยมิได้คำนึงถึงภยันตราย 

 หรือแม้จะต้องตรากตรำพระวรกายสักเพียงใด  แม่ของแผ่นดินพระองค์นี้ก็ยังทรงมีพระอุตสาหะที่จะ

บำบัดทุกข์บำรุงสุขแกอาณาประชาราษฎร์อย่างมิย่อท้อ  แทบจะเรียกได้ว่า..ไม่มีแห่งหนใดบน

ผืนแผ่นดินนี้ที่พระองค์มิได้เสด็จพระราชดำเนินไปให้ความร่มเย็นเป็นสุข  ไม่ว่าจะฝนตกหรือมืดค่ำเพียงใด

  น้ำพระทัยของพระองค์จะยังคงเป็นแสงสว่างส่องนำทางโดยไม่เลือกถิ่นฐาน  เชื้อชาติ  หรือศาสนา 

 หากพำนักอยู่บนผืนแผ่นดินไทยแล้ว  พระหัตถ์ของแม่จะคอยปัดเป่าทุกข์ร้อนโพยภัยให้ร่มเย็นทั่วทั้ง

แผ่นดิน  สมดังที่เคยพระราชทานสัมภาษณ์ไว้ว่า

          “ ไม่เกิดประโยชน์อะไรที่ฉันจะมานั่งคิดว่า  ฉันจะมีชีวิตอย่างไร  ถ้าฉันไม่ได้เป็นพระราชินีประเทศไทย 

 ฉันเป็นผู้ช่วยสามีมาหลายปีแล้ว  และตั้งใจแน่วแน่ที่จะอุทิศชีวิตให้แก่งานนี้ตลอดไป ”

          ในการเสด็จพระราชดำเนินไปทรงเยี่ยมเยียนพสกนิกรอย่างไม่ถือพระองค์ของสมเด็จ

พระนางเจ้าฯพระบรมราชินีนาถนั้น  ทำให้ทรงรับทราบปัญหาที่แท้จริงของราษฎร  จึงเกิดโครงการต่างๆ

ที่จะมาช่วยแก้ปัญหาในระยะยาว  และเพื่อให้ประชาชนมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น  พระองค์จึงได้พระราชทาน

พระราชดำริเกี่ยวกับทฤษฎีใหม่ในการประกอบอาชีพ  อาทิ  โครงการศิลปาชีพ  ซึ่งเป็นโครงการเพื่อ

เพิ่มพูนรายได้แก่ชาวบ้าน  และด้วยเหตุนี้เองทำให้ทรงค้นพบความเป็นอัจฉริยะในภูมิปัญญาชาวบ้าน

ประเภท นอกจากนี้ยังทรงจัดบุคลากรผู้มีความรู้ความสามารถไปฝึกอบรมตามหมู่บ้านต่างๆทั่วประเทศ 

 เพื่อเป็นการพัฒนาฝีมือให้มีความชำนาญยิ่งขึ้น  ทรงสนันสนุนผลิตภัณฑ์พื้นบ้านเหล่านั้น  โดยจัดตั้ง

โรงฝึกศิลปาชีพภายในพระราชวังสวนจิตรลดา  และศูนย์ศิลปาชีพบางไทร  เพื่อส่งเสริมและฟื้นฟู

ศิลปะ  วัฒนธรรมของชาติให้สืบทอดไปสู่ชนรุ่นหลัง

          แม่ทรงให้ความสำคัญต่อการศึกษา...  สมเด็จพระนางเจ้าฯพระบรมราชินีนาถ  ทรงเชื่อว่า

“ การศึกษาเป็นอนาคตของชาติ  และเป็นแสงสว่างของชีวิต ”  ดังนั้นเมื่อพระองค์เด็จพระราชดำเนิน

ไปทรงเยี่ยมเยียนชาวเขาในถิ่นทุรกันดาร  จึงมักเสด็จไปทอดพระเนตรห้องเรียนของนักเรียน 

ทรงพระอุตสาหะสอนหนังสือด้วยพระองค์เอง  และให้คำแนะนำต่างๆที่เป็นประโยชน์ต่อการศึกษา

ของเด็กชาวเขา  เช่น  ทรงดำริให้สอนหนังสือด้วยวิธีประหยัด  โดยสอนบริเวณที่ปลอดโปร่งเย็นสบาย 

 และสอดแทรกความรู้ด้านต่างๆ  โดยเฉพาะด้านจริยศึกษา  เพราะทรงเล็งเห็นว่า  ‘ สังคมจะอยู่อย่าง

สงบสุขมิได้  หากสังคมนั้นมีคนเก่งแต่ปราศจากศีลธรรม ’   นอกจากนี้ยังทรงพระราชทานพระราชทรัพย์

ส่วนพระองค์  เป็นทุนการศึกษาแก่เยาวชนไทยยากจน  และทรงรับไว้เป็นนักเรียนในพระบรมราชานุเคราะห์

  เพื่อให้เยาวชนทุกคนมองเห็นความสำคัญของการศึกษา  และตระหนักว่าตนเป็นส่วนหนึ่งของสังคม 

 ต้องบำเพ็ญตนให้เป็นประโยชน์ต่อประเทศชาติ

          ฉันเคยอ่านหนังสือเกี่ยวกับพระราชกรณียกิจของสมเด็จพระนางเจ้าฯพระบรมราชินีนาถแล้ว 

พบว่าพระองค์นั้นทรงส่งเสริมให้ราษฎรได้รับการศึกษาที่เพียงพอ  ไม่ว่าจะเป็นเยาวชนที่มาจากครอบครัว

ฐานะยากจน  หรือแม้แต่เด็กพิเศษ อันได้แก่  เด็กปัญญาอ่อน เด็กเรียนช้า  หรือเด็กพิการซ้ำซ้อน 

 พระองค์จะทรงอุปถัมภ์บำรุงด้านการศึกษาแก่เด็กทุกคนโดยไม่แบ่งแยก  สมดังที่ได้รับการขนาน

พระนามว่า  ทรงเป็น “ แม่ผู้ยิ่งใหญ่ ”  ในใจชาวไทยทั้งแผ่นดิน

          แม่ผู้ห่วงใยแผ่นดิน........จากวิกฤตการณ์บ้านเมืองที่เกิดขึ้นในแต่ละครั้งนั้น  ไม่เคยมีครั้งใดเลยที่

ฉันจะได้เห็นสมเด็จพระนางเจ้าฯพระบรมราชินีนาถทรงนิ่งนอนใจ  คล้ายกับว่าปัญญาของชาติ  คือปัญหา

ของพระองค์เองกระนั้น  เมื่อครั้งยังเป็นเด็ก  บ่อยครั้งที่ฉันดูโทรทัศน์แล้วได้เห็นภาพที่พระองค์เสด็จ

พระราชดำเนินไปทรงเยี่ยมทหารที่ปฏิบัติหน้าที่อยู่บริเวณชายแดน  แม้จะเป็นดินแดนที่เสี่ยงภยันตราย

เพียงใด  ก็ยังทรงเสด็จไปปลอบขวัญเหล่าทหารหาญผู้ปกป้องผืนแผ่นดินอย่างสม่ำเสมอ  ในปัจจุบันนี้

ก็เช่นกัน  ราษฎรในภาคใต้ซึ่งประสบกับปัญหานั้น  ต่างก็ได้รับพระราชกรุณาจากพระองค์หลายประการ

  ที่เด่นชัดที่สุด  คือ  ศาลารวมใจ  ซึ่งมีลักษณะเป็นห้องสมุด  และในขณะเดียวกันก็เป็นศูนย์รักษา

พยาบาลอีกด้วย  อีกทั้งยังเป็นสื่อให้คนไทยทุกคน  ทุกเชื้อชาติ  ได้รู้จักเมืองไทยมากยิ่งขึ้น 

เพื่อเสริมสร้างสำนึกรักชาติ  และสร้างความสามัคคีให้แก่ทุกคนที่อยู่ใต้ธงไตรรงค์ผืนนี้  ให้ดำรง

ความเป็นชาติสืบไป

          ทรงห่วงใยในความทุกข์ของประชาชนใน ๓ จังหวัดภาคใต้  เพราะทรงปรารถนาที่จะเห็น

คนไทยทุกคน  มีความภาคภูมิใจในความเป็นไทย มีเมตตา  และสามัคคีกัน  ดังที่ทรงพระราชทาน

พระราชดำรัส  แก่คณะบุคคลที่มาเข้าเฝ้าถวายชัยมงคลในวันเฉลิมพระชนมพรรษาในวันพฤหัสบดี

 ที่ ๑๑  สิงหาคม พุทธศักราช ๒๕๔๘ เอาไว้ว่า

          “......ประชาชนชาวไทยไม่ว่าจะนับถือศาสนาใด  ทุกคนควรต้องเคารพ  และยึดมั่นในหลักการ

เมตตาธรรม  และการอยู่ร่วมกันอย่างสันติ  ภายใต้กฎระเบียบของสังคม  และกฎหมายบ้านเมือง 

คนไทยทั้งชาติ  ไม่ว่าจะอยู่ภาคใดของประเทศก็ตาม  ควรแสดงความเห็นอกเห็นใจ  ความห่วงใย

อาทรต่อพี่น้องร่วมชาติ  ซึ่งเขากำลังมีความทุกข์อย่างเหลือล้นออกมาให้ประจักษ์  แสดงออกมาเลย 

เพราะการนิ่งเฉยเหมือนชาชินต่อข่าวที่พี่น้องทางใต้ถูกฆ่าตายไปทุกๆวันนั้น  ข้าพเจ้าว่าผิด  แล้วต่อไป

จะกลายเป็นภัยต่อบ้านต่อเมือง

          คนไทยควรระลึกเสมอว่า  การที่เรารักษาแผ่นดินไทยให้อยู่รอดปลอดภัยมาได้  นับแต่โบราณกาล 

 จนบัดนี้เป็นประเทศที่ปึกแผ่นมั่นคงในปัจจุบัน  แม้ชาวต่างชาติก็ยังกล่าวว่า  ประเทศไทยมีอิสรภาพ

มาตลอด  เพราะคนทั้งชาติมีความมุ่งมั่น  และร่วมจิตร่วมใจกันทะนุบำรุงแผ่นดินไทย  จนเป็นแผ่นดินทอง

ของพระบวรพุทธศาสนา  และทุกศาสนาในประเทศ  ข้าพเจ้าปรารถนาที่จะเห็นคนไทยทุกคน 

มีความภาคภูมิใจในความเป็นพลเมืองของประเทศนี้  และอยากได้เห็นความรัก  หวงแหนแผ่นดิน

อันอุดมสมบูรณ์แห่งนี้  และแต่ละคนตั้งจิตปรารถนาที่จะเอื้ออาทร  และมีเมตตาต่อกัน....”

          ทรงห่วงใยความเป็นอยู่และพลานามัยของราษฎร  โดยทรงตระหนักถึงความสำคัญของ

กิจการสภากาชาดไทย  ซึ่งเป็นองค์กรอาสาสมัครบรรเทาทุกข์ ทำหน้าที่คุ้มครองชีวิตและสุขภาพ

ของคนในชาติ  เช่นเดียวกับสภาสังคมสงเคราะห์แห่งประเทศไทย  ที่ทรงพระราชทานน้ำพระทัยแก่

ผู้ประสบความทุกข์ยากเดือดร้อน  เพื่อช่วยลดปัญหาสังคมและปัญหาอาชญากรรมได้อีกทางหนึ่ง

          แม่ทรงเป็นนักอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม....... เนื่องจากประเทศไทยเป็นประเทศเกษตรกรรม

สมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถจึงทรงเล็งเห็นความสำคัญของทรัพยากรทางธรรมชาติ 

 จึงทรงปลูกฝังให้พสกนิกรชาวไทยรู้จักรักและหวงแหนธรรมชาติ  ด้วยพระราชปณิธานอันแน่วแน่

ของพระองค์นั้น  ทำให้เกิดโครงการต่างๆเกี่ยวกับการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมมากมาย  อาทิ 

โครงการป่ารักน้ำ   โครงการพระราชดำริคืนชีวิตกล้วยไม้ไทยสู่ไพรพฤกษ์  โครงการบ้านเล็ก

ในป่าใหญ่  เป็นต้น  นับเป็นบุญของพสกนิกรชาวไทยที่มีแม่หลวงนักอนุรักษ์สมกับที่เมืองไทย

เป็นเมืองแห่งเกษตรกรรมโดยแท้

          แม่ผู้ทรงเป็นแบบอย่างหนทางวิถีไทย.........แม้สมเด็จพระนางเจ้าฯพระบรมราชินีนาถ 

 จะทรงงานหนักสักเพียงใดก็ตาม  แต่ในยามว่างเว้นจากพระราชกรณียกิจ  จะองค์จะทรงมีเวลาว่าง

เพื่อถวายพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว  พระโอรส  และพระราชธิดาทุกพระองค์  และทรงอบรม

ทูลกระหม่อมทุกพระองค์ตามแบบอย่างประเพณีไทยที่ยึดถือมานาน  โดยทรงวางพระองค์เป็น

ต้นแบบอันดีงาม

          แม่ผู้ทรงคุณค่าในสายตาชาวโลก….นอกจากพระราชกรณียกิจภายในประเทศแล้ว

  สมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ  ยังทรงปฏิบัติพระราชกรณียกิจเกี่ยวข้องกับต่างประเทศอีกด้วย

 โดยการเสด็จเยอืนประเทศต่างๆอันเป็นการผูกสัมพันธ์ไมตรี  ฉันเคยอ่านหนังสือที่กล่าวถึงพระองค์

เอาไว้ว่า  ทรงได้รับการสรรเสริญพระเกียรติคุณจากนานาประเทศอย่างกว้างขวาง  เพราะนอกจาก

พระสิริโฉมอันงดงามแล้ว  ยังทรงมีพระราชจริยวัตรอันงดงาม  เพียบพร้อมด้วยคุณลักษณะแห่งรัตนนารี

โดยแท้

          นับเป็นเวลาหลายสิบปีแล้วที่พระองค์ท่านทรงพพระวิริยะอุตสาหะในการสร้างสังคมไทยให้เป็น

สังคมที่เข้มแข็งและร่มเย็น  โดยไม่คำนึงถึงความเหน็ดเหนื่อยพระวรกาย  ทรงตามเสด็จพระบาทสมเด็จ

พระเจ้าอยู่หัวไปในทุกถิ่นฐานที่ประชาชนได้รับทุกข์เข็ญ  ทรงมีโครงการพระราชดำริกว่าสี่ร้อยโครงการ 

 นั่นเป็นเครื่องหมายแสดงถึงน้ำพระทัย  และพระกรุณาที่มอบให้แก่ชาวไทยทุกคน  สมดังที่ทรงเป็น

แม่ผู้ยิ่งใหญ่ในใจปวงชน

                  แม่...โบกหัตถ์ปัดเป่าสิ่งเลวร้าย

 ช่วย...ให้หายอัตคัดความขัดสน

    สร้าง...อาชีพสร้างความรู้สู่ปวงชน

 สังคม...สิ้นมืดมนด้วยพระปรีชา

                 ไทย...ทุกภาคล้วนซึ้งในน้ำใจแม่

ให้...ผ่านพ้นเรื่องแย่แก้ปัญหา

  ร่ม...โพทองอุ่นไอพระเมตตา

เย็น...ระรื่นชื่นชีวาไทยทุกคน

______________________________________________________

ที่มา   หนังสือเรียงความเทิดพระคุณแม่  โอกาสวันแม่ ปี ๒๕๕๐